emlak da 5 yıl

21.02.2016

Ev satışında 5 yıl muafiyeti kalkıyor

Gayrimenkulü 5 yıldan fazla elinde tutup satanlara getirilen vergi istisnası, yeni Vergi Kanunu Tasarısı ile ortadan kaldırılıyor
Mehtap Ö. ERTÜRK

Üç yıldır Meclis’te olan Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı’nda gayrimenkul değer artış kazançlarının vergilendirilmesi ile ilgili önemli değişiklikler yer alıyor.Genel olarak mevcut mevzuatta gayrimenkullerin satışında oluşan değer artış kazançları gelir vergisine tabi. Bu temel kurala karşılık mevcut Gelir Vergisi Kanunu’nun Mükerrer 80/1-6 maddesine göre ise 5 yıldan uzun süre elde tutulan gayrimenkullerin satışından elde edilen kazançlar gelir vergisinden muaf.
Yani bugün 1 milyon liraya alınan bir ev 5 yıl sonra 5 milyon liraya satıldığında bir kuruş vergi ödenmiyor. Meclis’te bekleyen Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı yasalaşırsa gayrimenkullerin satışında uygulanan 5 yıllık muafiyet sınırı kalkacak.
Satıştan elde edilen kazancın vergi oranı ise gayrimenkulün elde tutulduğu yıla göre kademeli olarak azalıyor. Mevcut yasada, evini, dükkanını, arsasını 5 yıl elinde tutanlar bunları sattıklarında vergi ödemiyor. 5 yıldan önce satış yapılırsa alış ve satış arasındaki farkın tamamı vergiye tabi oluyor.

İSTİSNALAR KALDIRILACAK

Gayrimenkul satışıyla ilgili yasa tasarısındaki en önemli konu da eskiden alınmış olan gayrimenkullerin durumu. Yasa yürürlüğe girmeden önce alınmış olan bir gayrimenkulün satılması durumunda vergilemenin hangi esasa göre yapılacağı belli değil.
Örneğin 2011 yılında alınan bir gayrimenkulün 2016 yılında satıldığında mevcut kapsamda gelir vergisi ödenmiyor. Ancak bu satış işlemine, tasarı hükümlerinin uygulanması durumunda elde edilen kazancın yüzde 25’lik kısmı üzerinden vergi ödenmesi gerekecek.
Ancak tasarı mevcut yasaya göre önemli farklılıklar içeriyor. Gayrimenkul satışlarında bütünü ile vergiden istisna yöntemi kaldırılıyor. Fiilen oturduğu konut dışında gayrimenkul edinen ve bu gayrimenkulünü elden çıkaran herkes vergi ödeyecek.

Yıllar içinde azalacak enflasyon farkı düşülecek

Yeni Gelir Vergisi Tasarısı’nda ikamet edilen konut haricinde 2 yıldan uzun süre elde tutulan gayrimenkullerin satışından elde edilecek kazancın yüzde 40’ı, 3 yıldan uzun elde tutulan gayrimenkullerin satışından elde edilecek kazancın yüzde 50’si, 4 yıldan uzun süreyle elde tutulan gayrimenkullerin satışından doğan kazancın yüzde 60’ı, 5 yıldan uzun süre elde tutulan gayrimenkullerin satılması halinde ise yüzde 75’i vergiden istisna ediliyor.
Vergi matrahı hesaplanırken enflasyon farkı düşülüp, kalan kısım vergilendiriliyor. Ancak 60-70 yıllık evlerin alım satım tutarları arasında büyük tutarlar oluştuğu için vergi matrahı fazla görünse de hesaplanan vergi tutarı fazla olamayacak.

Oturulan konuttan elde edilen kazanç istisnaya dahil

YENİ Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı’nda ayrıca ikamet amacıyla satın alınan ve fiilen ikamet edilen tek konutun elden çıkarılmasından doğan kazançlar da istisnaya dahil ediliyor. Bu istisnaya arsa payının devri sonucu tek konut alan arsa sahiplerinin, arsa payının devri sonucu doğan değer artış kazançları da dahil. Bu uygulamada mükellef ile eş ve çocuklar birlikte dikkate alınıyor. Tasarının öngördüğü sistem her şeyden önce ikamet amacıyla malik olunan konutun satışında ne zaman ve ne kadar kazanç elde edildiğine bakılmaksızın istisna getiriyor. Bu durumun konut alım satımında kayıtdışılığa neden olan çok önemli bir sorunu ortadan kaldırılacağı düşünülüyor. Tasarıda oturacağı konutu elde etmek gayesi ile kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereği arsanın müteahhitlere devri de aynı şekilde istisna kapsamına alınıyor.